ارز دیجیتال شکل خاصی از پول دیجیتال است که، بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده است.
ارز دیجیتال در حقیقت ارزی است که هدفش کاهش تقلب و ممانعت از جعل و کلاه برداری ارزی می باشد.
این نوع ارز ماهیت فیزیکی ندارد و دارای ساختار دیجیتالی است. با استفاده از این ارزها میتوان به سرعت نقل و انتقالات بین المللی را انجام داد و حدومرزی در این زمینه وجود ندارد. ارز دیجیتال را میتوان به صورت مستقیم و بدون دخالت هرگونه واسطه در اینترنت به شخص دیگری منتقل کرد، یعنی برای ارسال ارز دیجیتال به یکدیگر نیازی به افتتاح حساب بانکی، استفاده از خدمات بانکها یا هر سازمان واسطه دیگری نخواهید داشت.
بعضی از ویژگیهای منحصر به فرد که سبب ایجاد تمایز، بین ارز دیجیتال و پولهای معمولی شده است:
اولین ویژگی ارز دیجیتال غیر قابل بازگشت بودن تراکنش ها می باشد.
اگر انتقال ارز دیجیتال را انجام دهید و تراکنش شما تایید شود، دیگر نمیتوانید آن را برگردانید.
این کار تنها در صورتی امکانپذیر خواهد بود که گیرنده مایل به انجام این کار باشد.
اما این شیوه در بانکها متفاوت است. اگر شما به اشتباه پولی را به حساب شخصی دیگر انتقال داده باشید، در نهایت با پیگیری قضایی میتوانید آن را پس بگیرید. اما اگر بیت کوین یا ارزدیجیتال دیگری را اشتباها به آدرس دیگری بفرستید، دیگر نمیتوانید آن را پس بگیرید.
دومین ویژگی ارز دیجیتال مبادله همتا به همتا است.
بعضی از ارزهای دیجیتال از سیستم همتا به همتا برای انجام معاملات استفاده میکنند. در این سیستم افراد میتوانند بدون هیچ واسطه ای مبادلات خود را انجام دهند. اما این شیوه برای انتقال پولهای معمولی متفاوت است. برای انتقال و یا مبادلات باید از بانکها و سامانه ها استفاده شود.
سومین ویژگی که ارزهای دیجیتال را نسبت به پولهای معمولی متمایز کرده، انحصاری نبودن آنها است.
افراد برای اینکه بتوانند از شبکههای ارزدیجیتال مختلفی مانند بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و غیره استفاده کنند، نیازی نیست از شخص یا گروه و سازمانی اجازه بگیرند. آنها میتوانند کل تاریخچه تراکنشها را دانلود کرده و خودشان بدون نیاز به کسب اجازه اقدام به ارسال یا دریافت ارزدیجیتال کنند.
چهارمین ویژگی، امنیت ارز دیجیتال است.
این امنیت در مبادلات درون شبکهای توسط قدرت هش (هش یک سیستم رمزنگاری اطلاعات است که با وارد کردن اطلاعات به آن، میتوانیم آنها را به صورت رمزنگاری شده تحویل بگیریم)، به اشتراک گذاشته شده توسط افراد در سیستمهای اثبات کار تامین میشود. از طرفی سیستم رمزنگاری کلید عمومی و کلید خصوصی، این امکان را به اشخاص میدهد که، خودشان کنترل پولهای دیجیتالشان را بر عهده بگیرند، و شخص دیگری نتواند به آنها دسترسی پیدا کند.
پنجمین ویژگی ارز دیجیتال جهانی و فرامرزی بودن آنها است.
ارسال پول به نقاط مختلف دنیا ممکن است با سیستمهای فعلی، تا چندین روز طول بکشد ولی ارزهای دیجیتال، این کار را در عرض چند دقیقه میتوانند انجام دهند. ارزهای دیجیتال محدودیت مرزی نمیشناسند و آنها را میتوان، از هر نقطهای در دنیا به نقطه دیگر فرستاد.
ششمین ویژگی منحصر به فرد ارز دیجیتال حفظ هویت و ناشناس بودن در آنها است.
آدرس کیف پول ها، که همان نقش شماره کارت یا شماره حساب را در حسابهای بانکی دارند، شامل اطلاعات هویتی شما نمیشوند. این آدرسها که از رشته عبارات حروف و اعداد تشکیل شدهاند را، تنها با بررسی تاریخچه تراکنشها و تحلیلهای عمیق میتوان، به هویت افراد پیوند زد. البته برخی از ارزهای دیجیتال پیگیرگریز و حریم خصوصی محور مانند مونرو، زیکش و گرین، طوری طراحی شدهاند که، شناسایی هویت را خیلی سخت و تقریبا غیر ممکن مینمایند.